Seminarium Otwarte, to inicjatywa Zakładu Teorii i Badań Praktyk Społecznych działającego na Wydziale Socjologii UAM w Poznaniu. Podstawowym jej celem jest umożliwienie dzielenia się wiedzą na temat współczesnych fenomenów społecznych oraz różnorodnych wyzwań (badawczych, praktycznych i etycznych) stwarzanych przez ich pojawienie się i obecność.  Zależy nam na tym, by rozmowie na ich temat towarzyszyła żywa dyskusja, dlatego też Seminarium jest otwarte dla każdego, kto chce w nim uczestniczyć. Nie zamykamy się też na jakąkolwiek dziedzinę nauki, pod warunkiem, że zajmuje się ona badaniem i urefleksyjnianiem świata społecznego. Otwartość ta dotyczy również problematyki poruszanej w trakcie spotkań. Przyjęliśmy, iż w każdym roku działania Seminarium zostanie poświęcone innemu zagadnieniu uznanemu przez jego uczestników za ważne i istotne, a przy tym symptomatyczne dla współczesności, pozwalające coś nowego i interesującego o niej powiedzieć.  

 

Edycja II (2021-22): Jakie nowe konstytucje?  

Ostatnie dekady niosą doświadczenie zrywania lub rozpadu wielu konsensusów organizujących nowoczesny porządek: tych regulujących relacje pracy oraz stosunki pomiędzy elitami i masami; tych wokół sposobów rozumienia płci, rasy i etniczności; tych określających miejsce człowieka wśród innych gatunków i w obrębie środowiska naturalnego; tych formatujących myślenie o przeszłości i przyszłości, a także tych, których efektem była zgoda co do tego czym jest dobre życie, zamieszkiwanie, przestrzeń. Rozpad tych konsensusów można postrzegać jako konsekwencję różnicowania się zachodnich zbiorowości i podążających za tym procesem roszczeń emancypacyjnych wielu ignorowanych dotąd zbiorowości, ale również jako skutek narastającej niewydolności projektu modernizacji.  

Ponieważ zakładamy, iż życie zbiorowe nie może istnieć bez minimalnej choćby zgody co do tego, co stanowić ma jego podstawę czy zasadę je organizującą, to chcielibyśmy z trakcie Seminariów otwartych zapytać, o to, co mogłoby je stanowić. Zależy nam na poszukiwaniu tych nowych konstytucji w bardzo różnych obszarach życia społecznego, w taki sposób by nie absolutyzować żadnego z nich jako przestrzeni potencjalnej zgody i by otworzyć maksymalnie szerokie pole dyskusji.  

 

Najbliższe spotkanie: Prof. Sam Binkley - "Metaphors of Interiority and Containment in American Therapeutic Culture"

Termin: Spotkanie odbędzie się 24 listopada 2022 o godzinie 17:00 na MS Teams (LINK prowadzący do seminarium)

Abstrakt wystąpienia (PL i ENG):

Punktem wyjścia dla tego wykładu są interdyscyplinarne rozważania nad zjawiskiem tak zwanej "kultury terapeutycznej", które wskazują na coraz intensywniejszą obecność retoryki psychologicznej, terapeutycznej i emocjonalnej w dyskursie publicznym i życiu prywatnym. Ilustracją tych procesów jest popularność książek samopomocowych, obecność reguł dotyczących uczuć i zarządzania afektem w życiu zawodowym, a także skupienie polityki rządowej na takich sprawach jak szczęście, samotność czy inne aspekty emocjonalnego dobrostanu.  Wykład w szczególności skoncentruje się na pewnym istotnym elemencie tego typu dyskursów, a więc kwestii "wewnętrzności", która wiąże podmiotowość terapeutyczną z pilną potrzebą "wejrzenia w siebie".  Wewnętrzność analizuje się za pomocą bogatego, metaforycznego języka, jednak zjawisko to wykracza poza aspekty językowe i emocjonalne, oddziałując w silny sposób również na ciało.  Czerpiąc z najnowszych ujęć metafory w teorii kognitywnej i lingwistycznej, jak również z historycznych opracowań dotyczących wrażliwości terapeutycznej w kontekście amerykańskim, autor przyjrzy się historycznym przykładom metafory wewnętrzności: od ruchu psychologii humanistycznej lat 60-tych i 70-tych do serii publikacji z lat 90-tych celebrujących motyw "wewnętrznego dziecka".  W swoim wystąpieniu profesor Binkley prześledzi też historię terapeutycznych nawiązań do "wewnętrzności", od radykalnych narracji z lat 60. XX w. aż do zaprzęgnięcia tego zjawiska w tryby neoliberalnej gospodarki jako metafory zarządzania.

This presentation builds on an emerging interdisciplinary focus on what is termed “therapeutic culture.” Such perspectives consider the increasingly pervasive presence of psychological, therapeutic and emotional rhetorics in public discourse and private life, evidenced in the popularity of self-help books, the establishment of professional norms centered on personal feelings and affect management, and a broader centering of government policy on matters such as happiness, loneliness and other aspects of emotional well being.  Specifically, this presentation will consider one powerful theme woven through many of these discourses: the problem of “interiority,” where therapeutic subjectivity is related through the urgent need to “get inside oneself.”  Interiority, it is argued, is a theme related through rich metaphorical language, though its effect goes beyond the linguist and the emotional, carrying a powerful bodily resonance.  Borrowing from recent treatments of metaphor in cognitive and linguistic theory, as well as historical overviews of the popularity of therapeutic sensibilities in the American context, metaphors of interiority are explored in historical cases drawn from the American context, extending from the humanistic psychology movement of  the 1960’s and 70s to the franchise of publications from the 1990s celebrating the “inner child” motif. Therapeutic appeals to “inwardness,” are traced from more radical forms in the 1960s to their incorporation as a managerial trope in neoliberal economic times.

 Binkley

 Biogram (PL i ENG):

Prof. Sam Binkley - profesor socjologii w Emerson College w Bostonie. W swoich badaniach analizuje społeczne produkowanie podmiotowości, tożsamości i osobowości poprzez literaturę popularną i poradniki. Czerpiąc z koncepcji biowładzy i urządzania Michela Foucault oraz teorii krytycznej, Profesor Binkley analizuje popularną psychologię, ruchy lajfstajlowe lat 70., dyskursy antyrasistowskie i multikulturowe, a także afektywne, cielesne i emocjonalne kultury neoliberalizmu, zwracając szczególną uwagę na kształtowanie podmiotowości. Jest autorem dwóch monografii: "Happiness as Enterprise: An Essay on Neoliberal Life" (SUNY) oraz "Getting Loose: Lifestyle Consumption in the 1970s" (Duke), oraz współredaktorem książki "Foucault for the 21st Century" (Cambridge Scholars). Publikuje w takich czasopismach jak: "Body & Society", "History of Human Sciences", "Time and Society", "Foucault Studies", "Cultural Studies", "Rethinking Marxism", "Subjectivity" oraz "Journal for Cultural Research".

Sam Binkley is Professor of Sociology at Emerson College, Boston.  His research examines the social production of subjectivity, identity and personhood through lifestyle literatures and popular texts. Drawing on Michel Foucault’s notions of biopower and governmentality, but also from a range of critical theorists, he has undertaken studies of self help literature and popular psychology, lifestyle movements of the 1970s, anti-racist and multi-cultural discourses, and the affective, corporeal and emotional cultures of neoliberalism, all with an eye toward the fashioning of subjectivity in these contexts. He has authored two research monographs; Happiness as Enterprise: An Essay on Neoliberal Life (SUNY) and Getting Loose: Lifestyle Consumption in the 1970s (Duke), and is co-editor of A Foucault for the 21st Century (Cambridge Scholars). He has published articles in such journals as Body & Society, History of Human Sciences, Time and Society, Foucault Studies, Cultural Studies, Rethinking Marxism, Subjectivity and the Journal for Cultural Research.

 

Program II edycji Seminarium Otwartego  

  • 11.02.2021, czwartek, godzina 17:00, prof. dr hab. Andrzej Waśkiewicz (IS UW) 
  • 22.03.2021, poniedziałek, godzina 10:00, dr hab. Piotr Michoń prof. UEP (UEP) 
  • 19.04.2021, poniedziałek, godzina 10:00, prof. Matthias Gross (University of Jena) 
  • 13.05.2021, czwartek, godzina 18:00, prof. Felix Stalder (Zurich University of the Arts) 
  • 17.06.2021, czwartek, godzina 18:00, prof. dr hab. MichałPawełMarkowski (University of Illinois, Chicago) 
  • 21.10.2021, czwartek, godzina 18:00, dr Piotr Szaradowski (School of Form)
  • 25.11.2021, czwartek, godzina 17:00, dr Timothée Parrique
  • 16.12.2021, czwartek, godzina 17:00, dr Magdalena Zamorska
  • 24.02.2022, czwartek, godzina 17:00, dr Maciej Szlinder
  • 31.03.2022, czwartek, godzina 17:00, prof. Rafał Matyja
  • 21.04.2022, czwartek, godzina 18:00, prof. Sam Binkley
  • 26.05.2022, czwartek, godzina 17:00, dr Agata Stasiak
  • 23.06.2022, czwartek, godzina 17:00, prof. Nick Couldry
  • 24.11.2022, czwartek, godzina 17:00, prof. Sam Binkley

Formuła seminarium  

Seminarium odbywać się będzie raz w miesiącu na Wydziale Socjologii UAM w Poznaniu (w czasie pandemii zaś za pośrednictwem platformy Microsoft Teams). W trakcie każdego ze spotkań zaproszony przez organizatorów gość będzie prezentował swój referat. W ciągu miesiąca od jego wygłoszenia autor powinien dostarczyć organizatorom tekst, spełniający wymogi nakładane na artykuły naukowe, a będący zapisem jego wystąpienia w trakcie Seminarium. Referat będzie punktem wyjścia dla napisania przez osoby uczestniczące w seminarium 1-2 artykułów naukowych odnoszących się do tez referatu, polemizujących z nimi, bądź uzupełniającymi go o nowe wątki. Artykuły te powinny zostać dostarczone organizatorom seminarium nie później, niż dwa miesiące od daty wygłoszenia referatu, do którego się one odnoszą. Podsumowaniem każdej z edycji Seminarium będzie publikacja zawierająca wszystkie zgromadzone  w jego trakcie artykuły naukowe.

Seminarium może być nagrywane, a udział w spotkaniu oznacza zgodę na nagrywanie oraz upublicznienie wizerunku dla materiałów audiowizualnych z tego wydarzenia.