Rada Instytutu Socjologii UAM wyraża swoje poparcie dla przyjętego w dniu 28 lutego 2018 roku Oświadczenia Komitetu Socjologii PAN wyrażającego krytyczne stanowisko wobec uchwalonej przez Sejm RP nowelizacji do Ustawy o IPN i zawierającego apel do socjologów, by występując w rolach historyków, publicystów i analityków, na temat samej ustawy oraz problemów Zagłady i dzisiejszych stosunków polsko-żydowskich wypowiadali się w granicach swej kompetencji oraz w poczuciu odpowiedzialności za społeczne skutki swych wypowiedzi i wizerunek naszej dyscypliny.
Oświadczenie Komitetu Socjologii PAN
Komitet Socjologii Polskiej Akademii Nauk wyraża swoje krytyczne stanowisko wobec uchwalonej przez Sejm RP noweli do Ustawy o IPN.
Stosunek członków, grup i instytucji społeczeństwa polskiego do Holokaustu, ich udział zarówno w ratowaniu, jak i zabijaniu Żydów podczas okupacji niemieckiej powinny być przedmiotem badań naukowych, ale także debat publicznych nieskrępowanych niczym oprócz zasad metody naukowej i społecznej odpowiedzialności za słowo. W naszym przekonaniu, uchwalona nowela, mimo zapewnień ustawodawcy, utrudni prowadzenie rzetelnych, nietendencyjnych badań nad zagładą Żydów na okupowanych ziemiach polskich oraz utrudni publikowanie prac naukowych i ogłaszanie innych tekstów zawierających szczegółowe, a zwłaszcza uogólnione wyniki takich poszukiwań.
Z niepokojem obserwujemy też pojawianie się w przestrzeni komunikacyjnej frazeologii, stereotypów etnicznych, ahistorycznych porównań i schematów myślenia, które znajdują się poniżej standardów debaty w otwartym społeczeństwie demokratycznym. W tym kontekście apelujemy do socjologów, by występując w rolach historyków, publicystów i analityków, na temat samej ustawy oraz problemów Zagłady i dzisiejszych stosunków „polsko-żydowskich” wypowiadali się w granicach swej kompetencji oraz w poczuciu odpowiedzialności za społeczne skutki swych wypowiedzi i wizerunek naszej dyscypliny. Piękna tradycja socjologii obywatelskiej w Polsce dostarcza wzorów zarówno zaangażowania na rzecz społeczeństwa, jak i odpowiedzialnego wypowiadania się w sprawach społecznych.
Warszawa, 28 lutego 2018
